سوغات خوراکی و شیرینی‌های مریوان

شیرینی کنجدی گزانگبین

شیرنی کنجدی گزانگبین یا شیرینی کنجدی گزو یکی از معروف‌ترین سوغات کردستان است که از کنجد و شهد انگبین تهیه می‌شود. برای تهیه شیرینی کنجدی گز انگبین کنجد را بو می‌دهند، سپس شهد انگبین را اضافه می‌کنند. بعد از آن بر روی سطحی پهن کرده و برش می‌دهند. شکل ظاهری این شیرینی قطعات منظمی از کنجد فشرده شده است. کنجد منبعی غنی از مواد معدنی مانند آهن، فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم است لذا شیرینی کنجدی یکی از مقوی‌ترین سوغات خوراکی کردستان خواهد بود.

شیرینی شکری کردستان

شیرینی شکری مانند شیرینی کنجد گزو است اما به جای شهد انگبین، شهد شکر را به کنجد بو داده اضافه می‌کنند. اگر در سفر به منطقه کردستان، با سوال از مریوان چه بخریم مواجه شدید، شیرینی کنجدی و شیرینی شکری از گزینه‌های عالی هستند.

شیره انگور کردستان

شیره انگور یا حرمل ماده‌ای انرژی‌زا و سرشار از آهن است که بدون هیچگونه ماده نگهدارنده و یا شیرین‌کننده مصنوعی تولید می‌شود. شیره انگور دارای قند طبیعی بسیار بالایی است که باعث افزایش گرما و انرژی بدن می‌شود. این شیره درمان کننده صرع، کهیر، سرفه مزمن، تپش قلب، لاغری مفرط، ضعف احشا و یرقان است. در استان کردستان، شیره انگور به‌عنوان یکی از محصولات معروف و محبوب شناخته می‌شود و به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های این منطقه، بسیار طرفدار دارد. بنابراین، در صورت سفر به این منطقه، خرید شیره انگور به‌عنوان یکی از سوغاتی‌های محلی، می‌تواند یک تجربه خوب باشد.

رب انار کردستان

انار به‌عنوان یکی از محصولات کشاورزی اصلی مناطق اورامان مریوان شناخته می‌شود و هر ساله با آغاز فصل پاییز، برداشت از باغات انار در این منطقه آغاز می‌شود. بیشترین انار تولید شده به صورت میوه تازه مصرف می‌شود و بقیه آن به تولید آب‌انار و رب‌انار می‌رسد. همچنین پوست و تفاله انار در صنایع رنگرزی و دارویی استفاده می‌شوند. با توجه به اهمیت این محصول کشاورزی در زندگی مردم منطقه، همه ساله جشنواره انار منطقه اورامان با هدف نشان دادن اهمیت این محصول در زندگی اهالی منطقه و نشان دادن فرهنگ زیبا و غنی مردم این سرزمین برگزار می شود. این جشنواره با نام "هه‌نار" در زبان محلی منطقه شناخته می‌شود و فرصتی برای اهالی مریوان است تا محصولات خود را به نمایش بگذارند.

نان برساق کردستان

برساق یک نوع نان محلی مخصوص شهرستان بیجار استان کردستان است که از ترکیب آرد، شکر، شیر، تخم‌مرغ و طعم‌دهنده‌های مختلف تهیه می‌شود. درون برساق را با گردو، شکر و دارچین پر کرده و سپس آن را در روغن سرخ می‌کنند.

شیرینی کاک کردستان

شیرینی کاک از لایه‌های بسیار نازک خمیر تهیه می‌شود و از سوغات شیرینی کردستان محسوب می‌شود. برای تهیه کاک از آرد گندم، پودر قند، تخم‌مرغ، روغن حیوانی یا روغن گیاهی، دارچین و پودر هل استفاده می‌شود. در بین شیرینی‌های ایرانی، کاک کردستان و یوخه شیراز، مشابه هم هستند.

نان برنجی کردستان

نان برنجی که در شهرهای مختلف ایران مانند یزد، زنجان، شیراز و کرمانشاه تهیه می‌شود محبوبیت خاصی بین ایرانیان و گردشگران خارجی دارد. نان برنجی یزدی، نان برنجی زنجان و نان برنجی شیراز تقریبا مشابه هم تهیه می‌شوند. در استان کردستان در شهرهای مختلف مانند مریوان و سنندج این شیرینی تهیه می‌شود و جزو پرطرفدارترین سوغات کردستان محسوب می‌شود. برای تهیه نان برنجی از آرد گندم، آرد برنج، پودر قند یا پودر شکر، گلاب، تخم‌مرغ، روغن جامد و روغن کرمانشاهی استفاده می‌شود. شیرینی نان برنجی کردستان به دلیل استفاده از روغن کرمانشاهی، طعم و بویی بی‌نظیر دارد.

بادام سوخته مریوان

یکی از سوغاتی‌های خوراکی مریوان و کردستان بادام سوخته است که از بادام کامل تهیه می‌شود. برای تهیه این شیرینی، مانند بادام سوخته شیرازی عمل می‌کنند بدین صورت که بادام، شکر و آب را با هم ترکیب می‌کنند و حرارت می‌دهند تا جایی که شکر آب شود. بدین ترتیب لایه‌ای از شکر روی بادام شکل می‌گیرد.

توت‌فرنگی کردستان

اگر فقط یک بار توت‌فرنگی کردستان را بخورید، عاشق آن می‌شوید. مزه‌ای فوق‌العاده بی‌نظیر که نمونه آن در هیچ جای ایران یافت نمی‌شود. استان کردستان که رتبه اول تولید توت‌فرنگی در کشور را دارد تبدیل به قطب اصلی تولید این محصول در ایران شده است. توت فرنگی کردستان به دلیل مزه خاصش به عنوان یکی از سوغاتی‌های معروف این استان شناخته شده‌است.

تخمه آفتابگردان کردستان

شهرستان سقز در استان کردستان، یکی از مراکز اصلی تولید انواع تخمه در ایران می‌باشد. تخمه کدو سقز و تخمه آفتابگردان سقز به دلیل شرایط اقلیمی و خاکی خاص منطقه، کیفیت و مزه‌ی منحصربه‌فردی دارند و سوغات بسیار خوشمزه استان کردستان محسوب می‌شوند.

مویز سوغات کردستان

مویز از خشک‌کردن دانه‌های درشت انگور سیاه تهیه شده و سرشار از ویتامین، املاح و امگا3 است. مویز از جمله محصولات خاص مناطق سردشت کردستان است که به دلیل مزه خوشایند و خواص غذایی مفید، جایگاه ویژه‌ای در میان آجیل‌ها پیدا کرده است. به دلیل خواص مفید مویز، توصیه می شود که افراد سعی کنند مویز را به عنوان جایگزین سالم و مفید قند و شکر سفید در رژیم غذایی خود استفاده کنند. در سفر به غرب ایران، خرید مویز به عنوان سوغات خوراکی کردستان پیشنهاد می‌شود.

عسل طبیعی مریوان

عسل طبیعی کردستان در کشور به لحاظ کیفیت رتبه اول را دارا بوده و در مریوان در طول سال بیش از ۲۰۰ تن عسل تولید و روانه بازار مصرف می‌شود. عسل طبیعی مریوان یکی از بهترین و پرخاصیت‌ترین سوغاتی مریوان است. این عسل طبیعی در مناظق کوهی مریوان که آب‌وهوای بی‌نظیری دارد برداشت می‌شود. مریوان به علت آب‌وهوای مدیترانه‌ای که دارد انواع گل و گیاهان متنوعی رشد می‌کنند لذا بسیاری از مردم مریوان مشغول زنبورداری هستند.

آدامس طبیعی مریوان

یکی دیگر از سوغاتی‌های خوراکی مریوان سقز یا همان آدامس طبیعی است. اگر در روستاها و بازارهای کردستان قدم بزنید، حتما تکه‌های سقز را در سینی‌های کوچکی می‌بینید. مردم مریوان و کردستان در تنه‌ درخت بنه یا درخت پسته‌ ‌وحشی در فصل تابستان شکافی ایجاد می‌کنند و از آن صمغی خارج می‌کنند که همان سقز است.

کشک محلی مریوان

یکی از خوشمزه‌ترین سوغات مریوان کشک است که در چهار نوع کشک گاوی، کشک گوسفندی، کشک بز و ترکیب کشک گوسفندی و بزی تولید می‌شود. کشک محلی مریوان طعم و خواص بی‌نظیری دارد.

پسته کوهی مریوان

پسته کوهی یکی از خوشمزه‌ترین و پرخاصیت‌ترین سوغات مریوان است. این سوغاتی خوراکی مریوان که از درخت بنه برداشت می‌شود در دو نوع پوست سخت و پوست نرم وجود دارد. پسته پوست نرم مریوان را می‌توان با پوست خورد.

غذایی با پسته کوهی: بنه پلو شیرازی

حلوا سوهانی بیجار

حلوا سوهانی دسری خوشمزه است که برای صدها سال در منطقه بیجار گروس تهیه می‌شود. مواد اولیه برای تهیه این شیرینی خوشمزه عبارتند از: جوانه گندم، آرد یمنی، آرد گندم، پودر هل، زعفران، پودر زنجبیل و روغن حیوانی.

نان شیرمال بیجار

نان شیرمال از سوغاتی‌های خیلی خوشمزه بیجار و کردستان است که در نزد گردشگران، بسیار پرطرفدار است. این نان بسیار نرم، لذیذ و خوش‌عطر است و با استفاده از شیر، شکر، آرد و تخم‌مرغ تهیه می‌شود.

ترشی هفت بیجار

ترشی هفت بیجار یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین ترشی‌های ایرانی است که به شکل‌های گوناگون تهیه می‌شود.

روغن محلی پالنگان

از سوغاتی‌های پالنگان می‌توان به گیوه، عسل، کشک، دوغ، ماست، کره و روغن حیوانی اشاره نمود که کیفیت روغن حیوانی آن بسیار عالی است.

میوه سوغات پالنگان

میوه‌هایی مانند انار، هلو، زردآلو و انجیر از سوغات پالنگان هستند.